Sıfır Enerji Binalar'da Cephelerin Rolü
Dünya enerjisinin % 40’ına binalarda tüketilirken, bu enerjinin yaklaşık % 60’ı, binaların sadece ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatması için harcanmaktadır. İstenmeyen toplam zararlı CO2 üretiminin neredeyse % 50'si ısı akışları ve kayıpları nedeniyle gerçekleşmektedir.
Sıfır Enerjili Binalarda ise (SEB), ısıtma, soğutma, aydınlatma ve diğer tüketimler için çok düşük miktarda enerjiye ihtiyaç duyulmakta ve bu ihtiyacın da tamamı yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi mümkün olabilmektedir. SEB’ler sayesinde salınan karbondioksit emisyon miktarı yıl bazında sıfır veya negatif değerlere getirilebilmektedir.
Dünya Yeşil Binalar Kurulunun (WGBC) Net Sıfır Karbon Binalar Taahhüdü; işletmeleri, kuruluşları, şehirleri, ülkeleri ve bölgeleri 2050 yılına kadar tüm binaların Net Sıfır Karbon'a ulaşması hedefine yönlendirmektir. Küresel ısınmayı 2 °C'nin altına düşürmeyi ve enerjiyle ilgili CO2 emisyonlarının % 40’ının sebebi olan binalarda işletme emisyonlarını azaltmayı amaçlamaktadır.
Sıfır Enerji Bina'lar, enerji verimliliği yoluyla enerji tüketimini azaltırken, kalan enerji ihtiyaçlarını karşılamak içinde yeterli seviyede enerji üreten yenilenebilir enerji sistemlerini bünyelerinde barındırmaktadır. Yenilenebilir enerji üretimi ile binanın enerji ihtiyacının karşılanamadığı durumlarda ise geleneksel kaynaklardan (doğal gaz, elektrik vb.) üretilen enerjiler kullanılabilir.
Enerji verimliliği önlemleri arasında, yüksek ısı yalıtım performansına sahip dış cepheler, doğal havalandırma, gün ışığı kullanımı, güneş kontrolü ve gölgeleme ekipmanları, hava sızdırmazlık sistemleri, uygun pencere, profil ve cam seçimi, güneş ile pasif ısıtma gibi enerji talebini azaltan tasarım stratejileri yer almaktadır. MN 50 cephe sistemi 1,4 W/m2K Uf değeri ile bahse konu yüksek ısı yalıtımını karşılayabilmektedir. Düşük enerji tüketimli MN 50 cephe sisteminin getireceği tasarruf, cephenin maliyetinde geri dönüş süresini kolayca azaltabilmektedir.
Doğal havalandırma sağlayan MN 50 açılır kanatlar, temiz havaya doğrudan erişim kolaylığı sayesinde ısı ve nem dengesi sağlamaktadır. Enerji kaybetmeden, enerji transferi yoluyla hava değişiminin kontrollü bir şekilde doğru zamanda ve doğru miktarda yapılması sayesinde verimli hava değişimi sağlanabilmektedir.
MN 50 cephe sistemi içinde kullanılan DS77 dışa açılır gizli kanat pencereler, DS70 içe açılır pencerelerin yanı sıra, 13 cm seçeneğiyle DS50 havalandırma kanatları güvenli ve doğal havalandırma sağlanabilmektedir. Ayrıca açılır sistemlere dahil edilen otomatik açkı motorları ve bu motorları kontrol eden otomasyon sistemi sayesinde, MN 50 cephe sistemi havalandırma ısı kayıpları % 30’a kadar azaltılabilmektedir.
MN 50 sistem, 100 m ve üstünde bina yüksekliğinde en fazla 0,29 m3/h.m2 hava akışına izin veren yüksek hava sızdırmazlık sınıfı sayesinde, infiltrasyon veya exfiltrasyon kaynaklı enerji kayıplarını minimize edilebilmektedir.
Doğal gün ışığının içeri alınması, optimum aydınlatma koşullarını sağlarken aynı zamanda yapay aydınlatma ihtiyacını da azaltır. Optimum enerji tüketimi, konfor ve refah aynı anda sağlanabilmektedir.
Güneş kontrolü ve gün ışığı kontrolü, MN 50 kapaklı, silikon ve yarı kapaklı sistemlerinde kullanılabilen, 24 mm den 54 mm ye kadar farklı kalınlıklardaki, 0,5-1 W/m2K Ug , 44-60 g değerine, 56-78 LT değerine sahip camlar sayesinde, ısıtma ve soğutma enerji tüketimini ve aynı zamanda yapay aydınlatma ihtiyacının da azaltarak bina cephesinin enerji performansında % 60’lara varan artışlar sağlayabilmektedir.
Tasarımcılar, değişen gün ışığı seviyelerine yanıt veren fotokromik veya elektrokromik dinamik camlarla entegre edilmiş MN 50 sistem profillerini seçerek dinamik ışık ve enerji filtrelerinden yararlanabilir.
Gölgeleme ekipmanlarının monte edilebildiği MN 50 cephe sistemi sayesinde, güneş kontrolü arttırılabilmekte bu sayede bina soğutma yükü % 8-10 lar seviyesinde azaltılabilmekte, bu sayede performans ilave kazançları sağlanabilmektedir.
Bina yükleri azaltıldıktan sonra, yükler verimli ekipman ve sistemler ile (enerji verimli aydınlatma ve yüksek performanslı ısıtma, soğutma, iklimlendirme cihazları) karşılanmalıdır. MN 50 cephe sistemine entegre fotovoltaikler (PV) soğuk duvar ve spandrel bölümlerde kullanılabilirken, binanın uygun yerlerinde güneş enerjili su ısıtma ve rüzgâr türbinleri kullanılarak enerji üretimi arttırılabilir. Enerji verimliliğini arttırmak için ısı pompaları kullanılabilir. Bina Entegre Fotovoltaiklerde (BIPV) artan etki alanı, tasarım ve üretimde verimliliğini artıran ve maliyetleri düşüren ilerlemeler kaydetmiştir. MN 50 cephe içinde kullanılacak PV tipinin belirli sıcaklıklarda verime dayalı olarak seçilmesi, bina cephelerinin yönelimi, eğimi ve temizleme rejimi dikkate alınarak güneş etkisinin optimizasyonu elde edilecek elektrik üretimini arttırabilecektir.
Projeye özgü olarak uygulanabilecek MN 50 cephe sisteminin enerji modellemesi yapılması, enerji verimli binaların tasarımındaki kritik bileşenler hakkında değerli bilgiler sağlar. Ayrıca, bina yapı bilgi modellemesi BIM (Building Information Modelling), bina kabuğunun performansını artırmak amacıyla tasarım sürecinin çeşitli yönlerini düzenleyebildiği için projede kilit rol oynamaktadır. Bu amaçla, bimobject.com başta olmak üzere MN 50 cephe sistemi BIM modelleri interal markası altında rahatlıkla kullanılabilmektedir. Çeşitli cephe bileşenlerinin bakımını ve değiştirilmesini takip etmek ve işletmeye açıldıktan sonra performans verilerini yakalamak için BIM oldukça fazla avantaj sunacaktır. Binanın enerji tüketiminin etkin bir şekilde izlenebilmesi için bina otomasyon ve kontrol sistemleri ile donatılabilir.
Bina tasarımına bağlı olarak, MN 50 cephe sistemi, dikey bahçeler inşa edilmesine uygun olup, oksijen üreterek hava kalitesinin iyileştirilmesi, araçlardan zararlı gazların emilmesi ve tozların yakalanması gibi çok sayıda potansiyel faydaya sahip olabilir. Bu durumun bina sakinleri için birçok olumlu psikolojik fayda sağlayacağı aşikardır.
MN 50 cephe sistemi aynı zamanda Yapay Zeka ve Nesnelerin İnterneti sistemleriyle donatılarak, cephenin modüler unsurlarının her birinin, binanın nasıl kullanıldığına ve dış hava koşullarına gerçek zamanlı olarak uyumu sağlanabilir. Bu şekilde, yapı kabuğunun güneş panelleri tarafından üretilen enerjiyi "akıllıca" ayarlaması, depolanması ve doğal ışığı vb. düzenlemek için cephenin gölgelendirme elemanlarının hareket ettirmesi sağlanabilir.