Sıfır Enerjili Binalar'da "PERFORMANS DUVARLARI" ve Sürdürülebilirlik
Yaşadığımız gezegendeki çevre sorunlarının artmasıyla sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarıyla sürdürülebilirlik, tüm dünyada her geçen gün farkındalığı artan bir konu haline gelmektedir. Binaların, hem inşaat hem de kullanım süreçlerinde çevreye etkileri oldukça büyüktür. Bu nedenle, binalarda da sürdürülebilir yapı yöntemleri gittikçe önem kazanmaktadır.
Çevre üzerindeki olumsuz etkiler, üretim teknolojilerinin gelişmesi ve artan nüfus ile gün geçtikçe hızlanmaya başlamıştır. Üretim ve tüketimdeki hızlı artış, buna bağlı olarak enerji tüketiminin çok büyük boyutlara ulaşmış olması, doğal kaynakların tükenmeye yüz tutması, küresel ısınma nedeniyle yaşanan iklim değişiklikleri, hayvan ve bitki tür çeşitliliğinin azalması, çevre kirliliği vb. istenmeyen gelişmeler insanoğlunun geleceğini tehdit eder hale gelmiştir. Buna bağlı olarak bulunduğumuz yüzyılda, üretim ve tüketim faaliyetlerinin incelenmesi için sürdürülebilirlik, çevresel etkiler ve bunların beyanındaki şeffaflık üçgeninde çalışmalar başlamıştır.
Saint-Gobain grubu, binaların çevre üzerindeki etkisini azaltan yeni malzemeler geliştirmek amacıyla bir eko-inovasyon politikası oluşturmuştur. Bununla uyumlu olarak Rigips de, geliştirdiği sürdürülebilir yaklaşımlarla inşaat sektörü için çevreye duyarlı, verimli, yenilikçi ürün ve çözümler sunarak bu etkileri azaltmaya çalışmaktadır.
Performans duvarlarında kullanılan kuru duvar sistemlerinde, alçı esaslı malzemeler kullanılmaktadır. Alçı taşından elde edilen alçı malzemesi, dayanıklı ve güvenli olmasıyla beş bin yıldan fazladır inşaat malzemesi olarak kullanılmaktadır. Hammaddesi %100 geri dönüşebilen doğal bir madde olmasıyla da alçı, doğası itibariyle sürdürülebilir bir malzemedir. Performans duvarlarında, bu sistemin bir bileşeni olan alçı levhaların üretiminde de, sera gazı salınımını azaltmak ve doğal kaynakları korumak için geri dönüşümlü kâğıt kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra alçı levhaların oluşturduğu bu sistemler ise, uygun sistem bileşenleriyle birlikte yangın dayanımı, ses yalıtımı, akustik düzenleme, ısı yalıtımı, neme ve suya dayanım, darbe dayanımı ve iç mekân hava kalitesi sağlamaktadır.
Çevre bilincimiz ile birlikte gelecek kuşaklara bırakılacak aktarım ve deneyimleri, doğru hesaplamaların neticesinde doğru malzemeler ve doğru uygulamalar ile sağlayabiliriz. İç ortam konfor kalitesi ve çevresel etkilerin bilinci ile bu yönde her bireyin topluma karşı sorumluluk sahibi olduğunu kabul ederek bilinçlendirme faaliyetleri oldukça önem kazanmaktadır.
İç mekân konfor kalitesi anlam olarak iç mekânı oluşturan duvar, zemin ve asma tavanın doğru malzemeler ile doğru uygulanmasını ifade etmektedir. Performans duvarları dediğimizde duvardan beklenen birtakım özellikleri ön plana çıkarmaktadır. Zira duvar sadece bölücü bir eleman olarak değil aynı zamanda sürdürülebilir konfor tasarımı için de gerekli olan depreme karşı dayanıklılık, yangın güvenliği, ısı ve ses yalıtımı kavramlarını ortaya çıkarmaktadır.
Konfor, iç mekânda talep edilecek bir kavramdır. Zira konforun ne olduğunu daha önce deneyimlememiş son kullanıcı bunun kendisine sağlayacağı hem güvenlik hem de rahatın ne olduğunu bilemez. İşte bu noktada yönetmelik ve standartlar çerçevesinde doğru konforu sağlayacak iç mekân duvarlarında Performans Duvarları ön plana çıkmaktadır. Performans duvarlarında kullanılan kuru duvar sistemleri geleneksel yöntemlere göre çok daha yüksek performansları gösterebilmektedir.
Performans Duvarları – Deprem:
Depremde yapıya gelen yük, yapının ağırlığı ile doğru orantılı olduğu görülmüştür. Alçı levha sistemleri ile oluşturulan Performans Duvarları, özellikle deprem bölgelerinde binaya getirdiği yük itibari ile hafifliği avantajlı bir uygulama olarak karşımıza çıkarmaktadır. Alçı levha sistemleri hafif ve esnek oldukları için yapıyı hafifleterek binanın deprem esnasında daha düşük kuvvete maruz kalmasını ve oluşabilecek hasarın en aza indirgenmesini sağlar. Ayrıca ağır yapı malzemeleri yerine hafif malzemeler kullanılması enkaz arama kurtarma çalışmalarını kolaylaştıracak ve hafif sistemler altında sıkışan kazazedelerin kurtulma olasılığı daha yüksek olacaktır. Deprem esnasında binanın hareketlerine uyum sağlayan Performans Duvarları can ve mal güvenliği açısından tercih edilmektedir.
Performans Duvarları – Isı Yalıtımı:
İklim değişikliğiyle mücadelenin etkinlik kazanması, enerjide arz güvenliğinin sağlanması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilirliği ve enerji konusunda dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin en aza indirgenmesi gibi ulusal stratejik hedeflerin temelinde enerji verimliliği hedefleri çok önemli bir yer tutmaktadır. Alçı ve alçı levha birer ısı yalıtım malzemesi olmamalarına rağmen ısı yalıtım malzemeleri ve taşıyıcı profillerle bir arada çalışan yüksek Performans Duvarları sistem çözümlerinin vazgeçilmez öğeleridir. Performans Duvarları sistem çözümleri sayesinde hem bina genelinde, hem de bina içindeki farklı mekânlar arasında yüksek ısı yalıtım performansı sağlayarak binanın enerji ihtiyacının azaltılmasına yardımcı olur. Aynı bina içindeki farklı ortamlarda farklı konfor şartlarının sağlanmasında iç duvarların ısıl direnci çok önemlidir. Ayrıca dış duvarların, içeriden ve/veya dışarıdan profilli alçı levha sistemleriyle oluşturulacak Performans Duvarı sayesinde binadaki istenmeyen ısı kayıplarının engellenmesini sağlayarak kışın ısıtma, yazın ise soğutma için harcanacak enerjinin tasarruflu kullanılmasına ve sürdürülebilir konfor şartlarının sağlanmasına yardımcı olur.
Performans Duvarları – Yangın Güvenliği:
Yapı içerisinde bulunan potansiyel yanıcı miktarı yanıcı yüktür. Hem yapı elemanlarını hem de yapının içerisinde yer alan sabit ya da hareketli yükleri içermektedir. Bir yangında ölümler çoğunlukla zehirli gazların solunarak zehirlenme neticesinde olmaktadır. Malzemelerin duman üretim potansiyeli, duman yükü olarak bilinmektedir. Alçı, yanıcı olmayan bir maddedir ve yüz yıllar boyunca yangına karşı koruyucu özelliğiyle tanınmıştır. Alçı levha sistemleri ile oluşturulan Performans Duvarlarının yangın dayanımları, binanın ve insanların yangına karşı pasif korunmasında etkilidir. Laboratuvarda test edilen Performans Duvarları yangına karşı EI30’dan EI120’ye kadar dayanım sağlamaktadır. Hangi alanda kaç dakikalık bir korunma ihtiyacı ise Yangın Yönetmeliğimizde belirtilmiştir. Performans duvarlarının yangında hem yüksek ısıyı hem de dumanı ne kadarlık bir zaman dilimi içerisinde geçirmeyeceği tasarıma göre belirlenerek seçilmektedir. Güvenlik için doğru Performans Duvar dayanıklılığının seçimi oldukça önemlidir.
Performans Duvarları – Ses Yalıtımı:
Gürültü kirliliği 1960’lı yıllardan bu yana sürekli olarak artmakta ve özellikle bu konuda çalışmalar yapılmaktadır. Gürültü kontrolünün önemli olduğu yerlerde iç mekân çözümleri ses yalıtımı açısından önemli ve kritik değere sahiptir. Mimari tasarımda oluşturulacak yerinde detay çözümleri mekân algısına ve kalitesine olumlu katkılarda bulunacaktır. Bir ortamdan diğer bir ortama sesin iletilmesini engellemek ise ses yalıtımının sistem olarak çözümü ile gerçekleşmektedir. Hacim ve yapı akustiği düzenlemeleri konfor şartlarının yerine getirilmesinde önemli rol oynamaktadırlar. Yapı akustiği, sesin ya da gürültünün kapalı hacim sınırlarından içeri ya da dışarı iletimi ile ilgili konuları ele alan ve bu kapsamda duvar yüzeylerinin boyutlandırılması ve uygun malzeme secimi konularını içermektedir. Alçı levha sistemleri ile oluşturulan Performans Duvarları mekân içerisinde hem ses yalıtımı hem de akustik konforun oluşturulmasını farklı detay çözümleri ile sağlamaktadır. Bu bağlamda ülkemizde bu amaca yönelik oluşturulmuş yönetmeliğimiz doğrudan uygulayacağımız sistemleri belirlemekte önemli rol oynamaktadır. Yönetmelikte verilen sınır değerlerin yakalanması için oluşturulacak detaylar iç ortam konforunu arttıracaktır. Performans duvarları mekânı tasarlarken ideal çözümü bulmanıza yardımcı olacak geniş sistem ve teknik performans standartlarına sahiptir.
Günümüzün çağdaş yaşam alanları doğaya ve insan metabolizmasına yabancı yapay malzemelerle şekillendirilmektedir. Bu değişime paralel olarak doğadan giderek uzaklaşılmakta ve bu da çevrenin çöküşünü getirmektedir. Yaşantımızın %90’ı yapay yollardan oluşturduğumuz iç mekânlarda geçmektedir. Bu durum düşünüldüğüne, iç mekânların sağlıklı ve güvenli ortamlar olması önem kazanmaktadır. Performans duvarları bu mekânların hem tasarımında hem de uygulamasında öne çıkan en önemli yapı elemanlarındandır. Doğru sistem seçimi uzun vadede doğru çözümleri getirecektir. Performans duvarları sismik tasarımdan ısı yalıtımına, yangın güvenliğinden ses yalıtımına kadar pek çok alanda zengin sürdürülebilir çözümler içermektedir. Rigips çevreye verdiği önem doğrultusunda benimsediği sürdürülebilirlik yaklaşımıyla sunduğu Performans Duvarları ile kaynak verimliliği, iklim değişikliği ve sürdürülebilir yapılar gibi konular için çözüm üretirken konfor, performans ve güvenliğe da katkı sağlamaktadır. Bunların yanı sıra, mevcut faaliyetlerinin de çevreye olan etkilerini; hammadde yönetimi, atıklar, karbon salınımları ve su kaynaklarının etkin kullanımı gibi konular üzerine çalışarak azaltmayı hedeflemektedir.